HOOFDSTUK VII

DE ONGENOEGZAAMHEID DER STATISTIEK

Tot de min of meer geslaagde werkzaamheden van de vroegere „Interchurch World Movement” in de Vereenigde Staten behoorde ook een ontwerp van een overzicht van alle openbaring van religieus leven in de niet-christelijke wereld. De bedoeling van dit overzicht was om de juiste verhoudingen in het werk der Evangelisatie aan te toonen, de beschikbare krachten en hare tegenwoordige verdeeling en werking. Wij juichen ieder voorstel toe, dat nieuwe en betrouwbare gegevens verschaft betreffende de afmetingen en het karakter van den grooten wereld-akker, ook ten aanzien van de nog niet gekerstende landen en van de groote centra van bevolking, die als ’t ware roepen om een doelmatige Zendingsactie. Wij moeten weten, hoeveel

40

Mohammedanen er zijn, en waar en hoe zij leven. Het meest volledige statistisch overzicht echter kan ons geen juist begrip van den Islam geven, want, zooals de redacteur van het Pan-islamietische blad Turk-Dunyassi opmerkt, de kracht van den Islam schuilt niet in z’n kwantiteit, maar in z’n kwaliteit”.

Het gaat hier ten slotte om geestelijke kracht en niet om cijfers, hoe waardevol deze ook mogen zijn. Ten Oosten van Suez staat de logica vaak geheel op haar kop; en het deel schijnt er grooter dan het geheel. Het Arabische schiereiland, gezien van den rug van een kameel, ziet er heel wat grooter uit dan op de kaarten van. het onbezette gebied”. Hier vertegenwoordigt één stip 200.000 Moslims; daar vertegenwoordigt één Moslim duizend hinderpalen tegelijk voor het werk der Evangelisatie.

Als wij het werkelijke probleem onder de oogen willen zien, moeten wij nooit den toestand vergeten van de in afgelegen eenzame gebieden werkende arbeiders. Er zijn dingen, die niet in tabellen of statistieken kunnen worden uitgedrukt. Gij kunt geen statistiek maken van de eenzaamheid, evenmin als van de verzoeking, noch ook een graphische voorstelling van de uitgestelde hoop, die het hart krenkt. Toch zijn dit de dingen, die het verschil bepalen tusschen het vloeien van inkt en het vloeien van bloed voor het Koninkrijk Gods. Het einde van zoo’n overzicht is pas het begin van den Zendingsarbeid. Alle arbeid in den dienst van het Evangelie is strikt persoonlijk.

41

Christus roept ieder van Zijn volgelingen bij name. Sociale arbeid en geestelijke verheffing van de maatschappij zijn alleen mogelijk, wanneer er ten aanzien van werk en werkers een doorgaande lijn wordt getrokken. De massa’s, zooals gij ze ziet in de statistiek, brengen u eerst in de war en doen u ten slotte verbijsterd staan. Wij zien eerst alleen maar „de menschen als boomen wandelen” – een wereld zonder geest. De tweede aanraking van des Meesters hand geeft ons geen begrensder uitzicht, maar een dieper inzicht. Het is de individueele Moslim, dien wij moeten liefhebben en begrijpen en voor Christus winnen. Wat wij derhalve noodig hebben, is een overzicht van de geestelijke verhoudingen, geen telling van personen, maar een juiste waardeering van de meeningen, de mentaliteit en den wil. Dynamische (geestelijke) krachten zijn veel belangrijker dan statistische gegevens. Dit geldt voor de beide zijden van het geestelijk conflict, zoowel in ons eigen land als daarbuiten.

David Livingstone is niet aan te geven door een stip op de kaart van Afrika, en evenmin kan een roode punt den Mahdi aanduiden, die de gansche historie van den Soedan van gedaante heeft doen veranderen door zijn bloed- en vuurdoop. Eén man met God is een meerderheid. Eén man met Satan brengt een geheele wereld in gevaar. Hoe zullen wij een graphische voorstelling maken van Henry Martyn’s invloed, of de waarde van zijn leven uitdrukken in een lichtsterkte van kaarsen, van hem, die gezegd heeft:

42

„Laat mij maar verteerd worden voor de zaak van mijn God”? Alle rekenkunde faalt, wanneer gij met een persoonlijkheid te maken hebt.

Eén man met God is niet alleen een meerderheid, maar hij kan er zelfs duizend verjagen, en twee zulken kunnen er tienduizend doen vluchten. Gij kunt geen statistiek maken van de vruchten des Geestes noch van de werken des vleesches. En toch zijn dit de onmetelijke krachten, die de overwinning of de nederlaag op den Zendingsakker bepalen. En omdat wij gelooven, dat de onmeetbare krachten van het Koninkrijk des Lichts aan onze zijde zijn, daarom gelooven wij, dat „opportunisme” niet het laatste woord in het Zendingswerk is. Een nog gesloten deur doet meestal een veel krachtiger beroep op ons dan een reeds geopende. De open deur wenkt, de gesloten deur werkt als een uitdaging. Het is de werking dezer onmeetbare krachten – beter gezegd: de aanwezigheid van den Grooten Bevelvoerder – die den Zendeling in staat stelt om onder de wallen eener Arabische stad of in de randstaten van Afrika met vertrouwen opwaarts te zien en door het geloof reeds de toekomstige vruchten van zijn zwaren arbeid te aanschouwen – „de groote schare, die niemand tellen kan” – een wereld, waarin de statistische cijfers geheel onevenredig zijn aan de werkelijkheid, waar de balansen en budgets hun beteekenis hebben verloren en het goud gebruikt wordt voor plaveisel.

O, om zulk een visie op de komende overwinning te

43

mogen hebben! Zij zal ons er van overtuigen, dat succes niet mag berekend worden met cijfers noch een overwinning naar de luide zegekreten. „Niet door kracht noch door geweld, maar door Mijnen Geest.” Als wij zien op de dingen, die voor oogen zijn, zou ons de moed begeven. Maar zij zijn slechts tijdelijk en mogen ons niet doen vreezen. „Noch overheden noch machten, noch tegenwoordige noch toekomende dingen, noch hoogte noch diepte, noch eenig ander schepsel zal ons kunnen scheiden” - ook ten opzichte van de dagelijksche bediening van het Woord en van de voorbede voor de Moslims – „van de liefde Gods, welke is in Christus Jezus onzen Heere”.

INHOUD